Eski günlerde, yüksek zirvelerin temiz ve ferahlatıcı suyunu içmenin zevki başka hiçbir şeyde yoktu. Ne yazık ki zaman artık çok değişti. Vahşi doğadaki bir çok su kaynağı artık mikroskobik boyuttaki maddelerle kirlenmiş durumdadır. Dağcı ve yürüyüşçüler bu kirliliğin çoğundan sorumludur çünkü kirlilik insan artıklarının dikkatsizce çevreye atılması nedeniyle gerçekleşmektedir. Günümüzde,en berrak gözüken dağ kaynağından akan suyun temizliğine bile güvenmek mantıklı değildir.
Korunmamız gereken ve su yoluyla taşınan üç tür zararlı vardır: virüsler, bakteriler ve büyük parazitler (prozotos,amip,şerit,solucanlar ve yassı solucanlar). Virüsler,tipik olarak sadece tropik bölgelerdeki sularda bulunur. Hepatit A (enfeksiyona yol açan hepatit), kirletilmiş su içildiğinde bulaşabilen,virüslerin yol açtığı hastalıklara örnektir. Kuzeyin vahşi arazilerindeki su kaynakları genelde virüs barındırmadığı halde, suyu bu virüslere karşı işleme tabi tutmanın bir zararı yoktur. Virüsler,kimyasal işlem sonucunda kolayca yok edilseler de, filtrelerle temizlenmesi zordur ve kaynatarak yok edilebilir.
Dağ sularında çeşitli türden bakteriler olabilir.Suyla taşınan ve korunulması gereken en çok görülen bakterilere “Salmonella”ve “Escherichia coli”örnek verilebilir. Dünyanın az gelişmiş bölgelerindeki sularda kolera,dizanteri ve tifo gibi ciddi hastalıklara yol açan bakteriler yaygındır. Virüsler gibi,bakteriler de kaynatma veya kimyasal işlemlerle yok edilebilir. Virüslerden daha büyük oldukları için,bakteriler iyi filtrelerle süzülebilir.
Suyu temizlemek için en temel yöntemler “kaynatmak”,”iyodinlemek”ve “süzmek”tir.Dağcılığın pek çok özelliği gibi,her duruma en iyi şekilde uyan tek bir yöntem yoktur ve herhangi bir yöntem de kesin garantili sayılamaz.
KAYNATMAK
Suyu kaynatmak,en emin su arıtma yöntemidir.Kaynatmak,suyla taşınan tüm zararlıları öldürecektir.Sadece suyu kaynama derecesine getirin.Kaynamayı devam ettirmeye gerek ettirmeye gerek yoktur.Taze,yeni yağmış kar,safin kelime anlamı kadar saftır ve arıtma gerektirmez.Ancak kar,insan attıklarıyla kirlenebilir ve mikroskobik boyuttaki organizmalar donmaya dayanabilir.Kirli kar,eridiğinde akıp,süzülerek uzaktaki karlı alanları bile kirletebilir.Bundan dolayı,erittiğiniz karın suyunu da işleme tabi tutmanız akıllıca olacaktır.Ocak üzerinde kar eritirken,suyu bir dereden veya gölden almış gibi kaynatın.
İYODİN İLE TEMİZLEME
Bu yöntem,bakteri ve virüslere karşı etkili olsada,kristosporidium’lara karşı pek işlemez.Bundan dolayı iyodin ile temizleme yöntemine tek temizleme yöntemi olarak güvenilmemelidir.İyodin,Giardia adlı parazite karşı etkilidir ama hücre duvarlarını aşması için biraz süre gerekir.Arazide uygulanabilecek iyodin temizliği,iyodin tabletleri veya iyodin kristalleriyle sağlanabilir.İyodin tabletlerinin bir dezavantajı soğuk suda çok yavaş çözünmelidir.Bir buzul deresinden alıp iyodinlediğiniz suyu içmek için bir saat beklemek zoruda kalabilirsiniz.
SU FİLTRELERİ
Giardia ve kripto dahil olmak üzere protozoa türlerine karşı etkili olsa da,virüslere karşı etkili değildir.Bakterilere karşı filtrenin gözenek boyut ve kademesi önemlidir.Bir mikronun en az onda dördüne kadar parçacık süzebilen filtreleri satın alın:Bundan daha büyük parçacıklar süzülmezse,sizi hasta edebilecek bakterilerin geçişini riske etmiş olursunuz.
YER ÇEKİMİ FİLTRELERİ
Arıtılacak su bir şişeye konur ve yüksek bir yere asılır. Su yerçekimi ile yavaşça filtre edilerek hortumdan aşağı doğru akar. Bu kendi kendine çalıştığı için avantajlı fakat zaman isteyen bir yöntemdir. Suyunuz filtre edilirken diğer işlerle vaktinizi harcayabilirsiniz.
